YÖRESEL YEMEKLER

BANDIRMA TARİFİ

            YÖRESEL YEMEKLER   

Yüze yakın yemek çeşidini içeren “Yöresel Yemek Kültürü Ve Eflani Mutfağı” Kitabı Basıma hazır.

MANTARLAR:Kanlıca; tava kebabı,kavurma,gözleme,pide ve turşu yapılır Üstü küpürlü,yer yaran da denir; Tava kebabı,kavurma,gözleme,turşu yapılır Dölemen (Kültür mantarı) içi kızıl da denir; Kavurma,közleme,pide ve gözleme yapılır Kadın parmağı,Tellice; Kavurma, gözleme,pide,bulgur pilavı,börek ve turşu Geyik mantarı,sütlüce; Kavurma, gözleme,pide ve börek yapılır. Acı dilberen Kara kulak, Çürük Köknar ağacında biter; Kavurma, gözleme,pide ve mıklama yapılır Cincile,Mıklıca;......

İlçemizin şiirleri ile tanınmış, araştırmacı,tarihçi,şair İmam-Hatibi Hüseyin Lütfi ERSOY, 4. kitabını basıma hazır hale getirdi.
Yazarın uzun yıllardır Eflani ve yöresinde kültür haline gelmiş yemek çeşitlerini bularak kayıt altına aldığı bir kültür hazinesi Eflanililerin beğenisine sunulmayı bekliyor.

EflaniHaber’e açıklama yapan ERSOY; Kitabı bu hale getirinceye kadar bütün bir Eflani yöresini gezdiğini, yemek çeşitlerini çıkarmak için her yerden arşiv biriktirdiğini ve hemen hemen bütün yemeklerin tadına baktığını ifade etti. Yemek tarifi ve kültürünü ortaya çıkarmak için üç yıla yakın çalışma yaptığını da ifadelerine ekledi.Yemek yapmak bir hüner, ama yemek kültürü ise apayrı bir şeydir. Bakın Hüseyin L. ERSOY kitabının önsözünde KÜLTÜR hakkında neler diyor: “Bir millet kendi kültürünü, örf ve adetlerini, farkında olmadan oluşturmuş değildir. Kültür, bir milletin varlığı ile eşdeğer olup, yaşaması o milletçe yaşanmasına bağlı bir değer ve birikimdir. Dünyada görünmeyen bir kültür savaşı vardır. Kültürlerini küçümseyenler ve sahip çıkmayanlar, kaybedenlerden olacak ve başkalarının kültürlerinin peşine takılıp kimliğinden uzaklaşacaktır.

Mutfak kültürümüz ve sofra geleneklerimizde bunlardan biridir. Türkiye; dünya ülkeleri arasında çok zengin yemek kültürüne sahip bir ülkedir. Karabük’ün bir ilçesi olan Eflani, bu kitapla, bu zenginliği karınca kararınca artıranlar arasında yer almıştır.Ecdadımızın ta orta Asya dan buralara kadar yemek kültürünü de beraberlerinde getirdiklerini,doğada buldukları ile çok çeşit yemek ve yiyecek yaptıklarını göreceyiz. Tabi olarak Eflani yöresi ile Ovacuma, Safranbolu, Daday, Araç,Pınarbaşı,Ulus yöreleri, aynı çevrede yer aldıklarından yemek kültürleri de benzerlikler gösterir. Ben, her yöre tarafından bilinen ve yaygın olan yemekleri yazmadım. Örneğin; su böreği, tas kebabı,ezo gelin çorbası v.d.gibi. Sadece yöreye has olan yemekleri aldım.Bu kitabı okurken, duymadığınız, görmediğiniz, unuttuğunuz bir çok yemeği gördüğünüzde belki inanamayacaksınız. Ben her şeyin tam olduğu iddiasında değilim. Bilmem daha kaç yemek,bitki ve meyve eksik kaldı. Siz, dedeniz, nineniz, anne veya babanızla oturup bu kitabı gözden geçirirken aklınıza birkaç tane yemek gelecek beklide “ aa, bak şunu yazmamış, şu da vardı” diye eleştireceksiniz. İşte bu kitabın daha doğrusu benim eksikliklerim belki unutulmuş, hele yeni nesil tarafından hiç bilinmeyen hatta önemsenmeyen birçok yemeğin ortaya çıkmasını sağlayacaktır. Çünkü araştırmalarım esnasında bu konuyu konuştuğum herkes “ bizim ne yemeğimiz olacak, varsa varsa 5-6 çeşit” demişlerdir. Buda geleneksel yemeklerin artık unutulmaya başladığını göstermektedir. Oysa, sadece doğada olan bitki ve meyvelerden yapılan yüzde yüz doğal ne yiyecek ve içecekler var. Artık dünya her hususta olduğu gibi bu hususta da, doğal olanla doğal kalabilenleri tercih ediyor.Unutulmasın diye çırpındığımız kültürümüzle bizi büyüten atalarımızın ruhları şad olsun..”Yemeklerimizi ve yemek kültürümüzü gün yüzüne çıkaran ERSOY; sponsörü bulduğu an kitabını bastıracak. Bunun için Eflanililerin yardımlarını,(en azından reklam vermek suretiyle bile olsa) bekliyor.
İşte kitaptan bazı pasajlar:

KARA ÇORBA:
Genelde Eflani’nin Pınarbaşı sınırına yakın köylerde yapılır ve bandırmadan önce yenir.
Malzemeler: 5 su bardağı tavuk suyu,2 çorba kaşığı un,yarım tavuk göğüs eti,yarım çorba kaşığı kızamık ekşisi,2 çorba kaşığı tere yağı,tuz.
Yapılışı: kitapta….


Bandırma: Kışın, bandırma canı çekenler birbirlerine “ mesleri yağlayalım” diye takılırlar. Eskiden kadını erkeği ayaklarına mes giyerdi. Bandırma elle yenir ve elde kalan yağ el yıkanmadan önce yumuşak tutuyor diye mes’e sürülür.
Malzemeler:10 kişilik1 adet erkek (Doga,Hobu), yada dişi (Anaç) Hindi, veya Kaz. Kişi sayısına göre 30-40 adet bandırma ekmeği, 1 kg tereyağı karabiber,tuz.
Kaz bandırmasının kır yıllık derdi depreştirdiği söylenir.Yani kişide bilinmeyen bir hastalık varsa ortaya çıkarır derler.
NASIL YAPILIR: Kitabı bekleyelim….


PÖRÜŞKE:
Malzemeler:5-6 kişilik 1-1,5 kg undan hazırlanmış katı hamur,1 kase çökelik veya kıyma veya yağda pişirilmiş 3-4 yumurta,
Yapılışı:Hamur pözü (pazı) haline getirilip ekmek açar gibi ama kalın olarak açılır.3 parmak genişliğinde boydan boya dilimlenir. Kesilen malzemeye dokunulmadan tekrar diğer taraftan da boydan boya kesilerek kare şekline gelmesi sağlanır. Her kare hamur içine 1 çay kaşığı hazırlanan malzemeden konularak köşeden köşeye muska (üçgen) şeklinde kapatılır ve uçları bastırılarak yapıştırılır. Büyükçe bir tencerede kaynayan suyun içine bu malzeme teker teker bırakılır. 3-4 taşımlık pişirdikten sonra suyu süzülür. İsteğe göre üzerine nane, sarımsaklı yoğurt, kızartılmış tereyağı, gezdirilerek servis yapılır.


MALAK
Malzemeler:5-6 kişilik 3 su bardağı buğday unu, mısır unu veya buğday ve mısır unu karışımı,200 gr tereyağı, veya sulandırılmış 1 su bardağı pekmez, tuz, su.
Karnı acıkan kitabı beklesin…..

GÜLEMBE (GÜLPEMBE): Malzemeleri aynen lokum yemeğinde olduğu gibi hazırlanır. Koparılan hamur elle pide yapar gibi şekil verilerek çay tabağı büyüklüğüne getirilir ve kızarmış yağa bırakılır. Yanında kuşburnu, böğürtlen vs. reçel ve marmelatları ile pekmez yenilir.

ÇAPAÇ
Malzemeler:5-6 kişilik1kg Fesleyen, Kanlıca, Yeryaran(üstü küpürlü) mantarları veya bunlardan hazırlanmış karışım.1 adet büyük soğan,1 çorba kaşığı salça,4 çorba kaşığı yağ,1 çorba kaşığı tereyağı,4 diş sarımsak,tuz,
Yapılışı: Yemek Fesleyen mantarından yapılıyorsa, mantarın dış kabukları soyularak doğranır.Salça ve soğanlar kavrularak üzerine,doğranmış mantar ilave edilir.Biraz karıştırdıktan sonra 2 su bardağı su ve tuz ilave edilerek 2-3 taşım kaynatılır ve altı kapatılarak ılımaya bırakılır.Üzerine sarımsaklı yoğurt dökülerek servis yapılır.


Uğut
Malzemeler :20-30 kg Buğday,isteye göre şeker.
Yapılışı : Buğday su ile ıslanarak bir çuvala veya bir kaba doldurularak etrafı kilim ve benzeri bezlerle iyice sarılır. Yaklaşık 1 ay veya çimlenene dek bekletilir. Yeşil çimleri yarım veya 1 santim uzadığında temiz bir bez üzerine serilerek kurutulur. Kurutulan malzeme değirmende ince öğütülür. Yapılacak miktara göre büyükçe bir tencerede kaynatılmış suyun içine bir yandan karıştırarak hafif hafif bırakılır. Orta ateşte ara verilmeden karıştırılır ve tadı kontrol edilir.Tadı az ise şeker ilave edilerek muhallebi kıvamına gelinceye kadar kaynatılır. Sıcak olarak servis tabaklarına alınır.Ilık ve soğuk olarak yenir.
Bir dönem yörenin en meşhur tatlısı olan UĞUT,iyi yapıldığı takdirde hiç şeker katılmadan muhallebi kıvamında çok tatlı olur.


Çullama
Malzemeler:8-10 kişilik 1,5 kg un 2 çorba kaşığı tuz,300 gr fındık içi ve ya ceviz içi,1 su bardağı nişasta,2 yumurta,300 gr tereyağı.3 su bardağı süt.Şerbeti için:3 su bardağı şeker,5 su bardağı su,15-20 dk kaynatıldıktan sonra elde edilir.Nasıl Yapılır?
Lütfen sabredin şekeriniz çıkmasın….


Sarığı burma
Yapılışı: Un,yoğurt,yumurta,elma sirkesi, kabartma tozu, sıvı yağ karıştırılarak iyice yoğrulur. Bir kapta iyice yoğrulan hamur, kulak memesinden de yumuşak olmalıdır.Hamur 1 saat dinlendirildikten sonra ceviz büyüklüğünde yuvarlanarak nişasta ile açılır. İçine ceviz içi konduktan sonra oklavaya dolanır. Oklavaya dolanmış hamur,elle birer ucundan ortaya doğru hafifçe kavuşturarak buruşturulur ve arasından oklava çekilir. 2-3 parmak enliğinde veya bütün olarak içine şerbet gezdirilmiş tepsiye sıra ile dizilir. Üzerine eritilmiş yarım kğ tereyağı gezdirilerek orta ateşte üzeri kızarana kadar pişirilir. Şerbetlenerek servis yapılır.
Malzemler:
.....
....
..